WNT obowiązek podatkowy - czym jest i kogo dotyczy?
Zakup produktów od firm operujących na obszarze państw członkowskich Unii Europejskiej może wiązać się z koniecznością naliczenia podatku VAT, o ile transakcje realizowane są w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.
Jakie elementy są brane pod uwagę przy ustalaniu podstawy do opodatkowania oraz kiedy przypada moment powstania obowiązku podatkowego? O tym dowiesz się z dzisiejszego artykułu.
WNT – co to jest?
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów odnosi się do sytuacji, w której przedsiębiorca, zarejestrowany jako podatnik VAT w jednym z państw członkowskich UE, dokonuje zakupu towarów od podmiotu zarejestrowanego jako podatnik VAT w innym kraju Unii Europejskiej. WNT jest rozliczane na zasadzie reverse charge (tzw. odwrotnego obciążenia), co oznacza, że obowiązek naliczenia podatku VAT zostaje przerzucony na nabywcę. W ten sposób nabywca rozlicza, a następnie odlicza podatek z tytułu tej transakcji.
Bazą do naliczenia podatku w ramach WNT jest suma, którą kupujący jest zobowiązany uiścić za nabyty produkt. W jej zakres wlicza się: wszelkie podatki, cła oraz inne świadczenia o charakterze analogicznym, z wyjątkiem VAT, a także opłaty za usługi, takie jak prowizje, koszty pakowania, transportu oraz ubezpieczenia, które są naliczane przez sprzedawcę wobec stron dokonujących zakupów między państwami członkowskimi.
Obowiązek rejestracji jako podatnik VAT-UE
Przedsiębiorcy w Polsce, którzy chcą dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych, muszą zarejestrować się jako podatnicy VAT-UE. Umożliwia to identyfikację podatkową na poziomie Unii Europejskiej i jest wymagane do prawidłowego rozliczenia transakcji WNT. Bez tej rejestracji przedsiębiorca nie powinien dokonać zakupu ani sprzedaży towarów w ramach rynku wewnętrznego Unii.
WNT – kiedy powstaje obowiązek podatkowy?
Tzw. odwrotne obciążenie, czyli odwrócona odpowiedzialność różni się od typowej sytuacji sprzedaży i może prowadzić do niezrozumienia, w przypadku gdy strona zakupująca nie jest tego świadoma.
Na mocy art. 20 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest określony jako moment wystawienia faktury przez podatnika, lecz nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrealizowano dostawę towaru będącego przedmiotem transakcji WNT.
Rozliczenie transakcji WNT
Od 1 lipca 2023 roku zaczęły obowiązywać nowe regulacje w prawie podatkowym (pakiet SLIM VAT 3), które wprowadziły zmiany w zakresie rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Obecnie, aby odliczyć VAT, wystarczy uwzględnić należny podatek w deklaracji podatkowej za okres, w którym zobowiązanie podatkowe stało się wymagalne. Tym samym faktura przestała być dokumentem niezbędnym do odliczenia podatku.
Zgodnie z przepisami zawartymi w art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c ustawy o podatku od towarów i usług, suma VAT, którą podatnik ma prawo odliczyć, odpowiada kwocie VAT, która jest należna za transakcje wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Co do zasady podatnik jest zobowiązany do uwzględnienia VAT do odliczenia w takim samym okresie rozliczeniowym, w którym jest zobowiązany do zapłaty należnego VAT. Dzięki temu transakcje tego rodzaju nie wpływają na finalne obciążenie podatkiem VAT, zachowując jego neutralność.