Wejście pracy zdalnej i zmiany od 7 kwietnia
Zgodnie z ustawą nowelizującą Kodeks pracy, obowiązującą od 7 kwietnia 2023 r., praca zdalna może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą, za pośrednictwem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
Zasady świadczenia pracy zdalnej powinny znaleźć się w porozumieniu zawieranym między zakładową organizacją związkową a pracodawcą, regulaminie, poleceniu wykonywania pracy zdalnej lub porozumieniu z pracownikiem.
Praca zdalna może zostać powierzona pracownikowi wraz z zawarciem umowy o pracę lub w trakcie wykonywania obowiązków służbowych. Na indywidualny wniosek osoby zatrudnionej możliwe jest także okazjonalne świadczenie pracy zdalnej, w wymiarze co najwyżej 24 dni w danym roku kalendarzowym. Pracodawca ma obowiązek dostarczenia niezbędnych materiałów i narzędzi (m.in. urządzeń technicznych) oraz ich serwisowania i konserwacji. Zobligowany jest do pokrycia kosztów energii elektrycznej, usług telekomunikacyjnych i innych wydatków niezbędnych do świadczenia pracy zdalnej. Powinien także zapewnić pracownikowi pomoc techniczną oraz szkolenia potrzebne do wykonywania swoich obowiązków.
Praca zdalna – przepisy od 7 kwietnia 2023 r.
Pracodawca nie może odmówić świadczenia pracy zdalnej kobietom w ciąży, rodzicom wychowującym dziecko do 4. roku życia oraz opiekunom niepełnosprawnych członków rodziny. Jednocześnie nowe przepisy upoważniają go do przeprowadzania kontroli pracownika w miejscu wykonywania obowiązków służbowych, w godzinach pracy oraz po wcześniejszym uzgodnieniu. Będzie ona bazowała na zasadach zawartych w regulaminie, porozumieniu pomiędzy pracodawcą a pracownikiem lub poleceniu pracy zdalnej. Kontroli podlegają warunki BHP oraz procedury ochrony danych osobowych.
Warto pamiętać, że pracę zdalną należy świadczyć w bezpiecznych i higienicznych warunkach. Pracownik ma obowiązek utrzymać miejsce pracy w czystości i zdatności do wykonywania obowiązków służbowych oraz zapewnić, że osoby trzecie lub pozostałe elementy środowiska domowego nie będą zakłócały pracy zdalnej czy wpływały na bezpieczeństwo jej wykonywania. Jednak nie wszystkie zadania pracownik może realizować zdalnie. Są to przede wszystkim prace:
- szczególnie niebezpieczne,
- powodujące intensywne brudzenie,
- związane ze stosowaniem szkodliwych czynników biologicznych lub chemicznych czy skutkujące przekroczeniem dopuszczalnych norm czynników fizycznych ustalonych dla pomieszczeń mieszkalnych.
Praca zdalna w Kodeksie pracy 2023
Zgodnie z nowymi przepisami, pracodawca ma obowiązek dokonania oceny ryzyka zawodowego pracy zdalnej, natomiast dopuszczenie pracownika do korzystania z takiej formy świadczenia obowiązków służbowych wiąże się z koniecznością złożenia przez niego odpowiedniego oświadczenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Podczas oceny ryzyka pracy zdalnej uwzględnia się jej wpływ na układ mięśniowo-szkieletowy, wzrok, a także czynniki psychospołeczne. Na podstawie zgromadzonych wyników, sporządza się informację zawierającą sposoby prawidłowej organizacji stanowiska pracy (zgodnie z wymaganiami ergonomii), zasady BHP świadczenia pracy zdalnej, procedurę postępowania w sytuacjach awaryjnych oraz czynności wykonywane po zakończeniu realizacji obowiązków służbowych.
Podczas zawierania umowy o pracę (zdalną) na stanowisko administracyjno-biurowe, szkolenie wstępne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy może odbyć się w całości z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Pracownik potwierdza wówczas ukończenie szkolenia papierowo lub drogą elektroniczną.
Zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy w razie wypadku przy pracy zdalnej pracodawca zobowiązany jest do natychmiastowego podjęcia niezbędnych działań ograniczających lub eliminujących zagrożenie, ustalenia okoliczności oraz przyczyn wypadku, a także wdrożenia odpowiednich środków zapobiegających podobnym sytuacjom w przyszłości.
Powinien także zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy oraz prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy zdalnej.