Prace nad nowelizacją Kodeksu Pracy
w zakresie pracy zdalnej
W dobie pandemii praca zdalna stała się doraźnym rozwiązaniem dla wielu pracodawców. Zatrudnieni przenieśli się tymczasowo z biur do domów, realizując obowiązki zawodowe w pełnym lub częściowym wymiarze.
Dla sporej części osób okazało się to wyjście bardzo wygodne, m.in. ze względu na brak konieczności dojeżdżania do biura, a nierzadko także bardziej elastyczne godziny pracy. W związku ze stopniowym luzowaniem obostrzeń związanych z pandemią, pojawiła się propozycja unormowania zasad dotyczących pracy zdalnej. Bez względu na to, czy pandemia COVID-19 zakończy się wkrótce czy też nie, istnieje konieczność nowelizacji kodeksu pracy w zakresie pracy zdalnej.
Praca zdalna - obopólne korzyści
Pojęciem “pracy zdalnej” posługujemy się od około roku, czyli od momentu, w którym firmy musiały poradzić sobie z rządowymi obostrzeniami ograniczającymi kontakty społeczne oraz zawodowe. Pracodawcy chętnie skorzystali z tej możliwości, głównie dla utrzymania płynności finansowej oraz ograniczenia masowych zwolnień. Z czasem okazało się, że za pracą zdalną idzie więcej korzyści; godzenie obowiązków zawodowych z prywatnymi, mniejsze prawdopodobieństwo korzystania ze zwolnień lekarskich, oszczędności związane z utrzymywaniem miejsc pracy w wynajętych przestrzeniach biurowych, niższe koszty dojazdów – to tylko niektóre z nich. W związku z nową sytuacją na rynku pracy pojawiły się propozycje zmian w kodeksie, które zezwalałyby na pracę zdalną także po zakończeniu pandemii COVID-19.
Praca zdalna – propozycje zmian
Starania te zostały już podjęte w marcu 2021 roku. Obecnie Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii skupia się na doskonaleniu nowelizacji kodeksu pracy. Projekt zostanie przekazany do Rady Ministrów najwcześniej w lipcu tego roku. Plan zakłada wprowadzenie kilku zmian istotnych zarówno z perspektywy pracodawców, jak i osób zatrudnionych. Nowelizacja zakłada stworzenie bardziej precyzyjnej definicji pracy zdalnej. Zgodnie z nią, będzie to praca wykonywana w miejscu zamieszkania pracownika lub innym wskazanym przez niego miejscu w wymiarze pełnym bądź częściowym.
Oznacza to, że realizowanie obowiązków zawodowych może odbywać się całkowicie zdalnie lub w trybie hybrydowym. Wybór konkretnej formy wymaga zawarcia porozumienia między pracodawcą a pracownikiem. W związku z tym, w kodeksie pracy pojawi się obowiązek określenia zasad pracy zdalnej. Co ważne, uzgodnienia te będzie można zawrzeć nie tylko na początku, ale także w trakcie zatrudnienia. W kodeksie pracy zaistnieje również możliwość pracy zdalnej wykonywanej okazjonalnie (12 dni w ciągu roku).
Ekwiwalent - do czego zobowiązany zostaje pracodawca?
Ze strony pracodawcy konieczne będzie zastosowanie środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Może to wymóc na firmie zapewnienie zatrudnionej osobie sprzętu komputerowego, telefonu służbowego lub połączenia z siecią. Kodeks pracy zobowiąże pracodawcę do dostarczenia narzędzi potrzebnych do wykonywania pracy w trybie zdalnym, a także pokrywania kosztów z nimi związanych. Ponadto zaistnieje również obowiązek zapewnienia pomocy technicznej, a także przeprowadzania szkoleń oraz kursów BHP drogą elektroniczną.
Obowiązki zawodowe - o czym musi pamiętać pracownik?
Zatrudniony, który zdecyduje się na pracę zdalną, będzie musiał prowadzić ewidencję czynności, jakie wykonuje w ramach realizowanych obowiązków zawodowych. Powinny być na tyle szczegółowe, aby uwzględnia charakter tych czynności, termin oraz czas ich trwania. W ten sposób pracodawca będzie miał kontrolę nad tym, czy pracownik wywiązuje się z obowiązującej umowy. Przed przystąpieniem do pracy zdalnej zatrudniony będzie musiał również oświadczyć, że posiada warunki do pełnienia obowiązków zawodowych (zarówno w zakresie lokalowym, jak i technicznym).
Praca zdalna jako codzienność
Jeśli nowelizacja kodeksu pracy zostanie zatwierdzona, praca zdalna nabierze bardziej oficjalnego charakteru. Przestanie być traktowana jako rozwiązanie wynikające z sytuacji nadzwyczajnej lub stanu zagrożenia. Będzie alternatywą, na którą, ze względu na liczne korzyści, może zdecydować się całkiem spora liczba zarówno pracodawców, jak i samych pracowników.